Nanda Bakker

Nanda Bakker
Nanda Bakker, de bruggenbouwer

Helemaal vanuit Arnhem kwam Nanda deze keer bij mij op bezoek om haar verhaal te vertellen. Nadat we met een kop thee en koffie met elkaar kennis hebben gemaakt waar we alle tijd voor namen, ging Nanda haar verhaal vertellen:

“Wat ik belangrijk vind is om het te hebben over hoe mijn leven zich heeft gevormd. Ben geboren met een klaplong en kwam dus meteen op het intensive care terecht, eigenlijk ben je dan al meteen anders. In totaal verbleef ik 3 maanden in het ziekenhuis. Toen ik voor eerst thuis kwam huilde ik ontzettend veel, zeker als mijn moeder uit beeld was.

Bij navraag van mijn moeder in het ziekenhuis,  heeft de staf gezegd dat ze me apart in een kamertje hebben geplaatst omdat ik veel huilde. Ik heb het gevoel dat er in het ziekenhuis iets ernstigs gebeurd was, alsof ze me kwaad hebben aangericht, maar kan het niet plaatsen. Later droomde ik vaker dat mij iemand achterna zat. Op gegeven moment is dat voorbij gegaan mede dankzij mijn oma waar ik vaker logeerde. Mijn oma zei dan kom maar bij mij in bed, waardoor ik mij veilig voelde. Ik droomde vaker dat de wereld zou imploderen maar ook over dat er veel overstromingen en veel vuur op aarde zou komen en delen van landen verdwijnen, waardoor de aarde zou veranderen, maar ik kon er weinig mee als kind zijnde. Later toen ik wetenschap ging doen moest ik dingen kunnen verklaren en dat stuk is niet altijd te verklaren, volgens mij.

Als kind was ik een echte dromer en wilde graag anderen helpen. Dit zorgde wel ervoor dat ik heel erg gevoelig was voor leed van andere mensen en dieren, alsof ik de pijn van andere voelde. Een vreemde gewaarwording, waarmee je maar moet leren omgaan.
Vroeger kwam er een oppas vrouw bij ons thuis als mijn ouders weg gingen. Het was een prachtige vrouw, maar ze had polio gehad.  Ze droeg altijd laarzen maar zag er altijd perfect uit en ze was oprecht en lief.  Een keer kwam ze met een man, om kennis te maken. Daarna vroeg ik haar daarna waar de man was. De vrouw werd erg verdrietig en zei;  dat ze polio had gehad en haar benen er anders uitzagen dan bij anderen, en dat dit voor hem te moeilijk was. Dit raakte mij enorm, en ik ben het nooit vergeten.  Oh zo zit de wereld dus in elkaar dacht ik, Je mag dus niet imperfect zijn want dan tel je niet meer mee. Voor mij was dit onbegrijpelijk, want we hebben toch allemaal iets. Vanaf dat moment ben ik gaan schrijven, zowel gedichten alsmede verhalen. Mijn eerste gedicht was “de dromer ”ik maakte het op tekenles. Mijn vader heeft het ingelijst, en hij zei altijd dat gedicht gaat over mij.

Aan de hand van deze ervaring wist ik eigenlijk al vrij vroeg dat ik later psycholoog wilde worden, welke opleiding ik ook later ben gaan volgen. Ik zeg altijd, ik ben geboren als psycholoog, wat ik daarmee bedoel is. Je bent geboren met een bepaald talent, dat geldt voor iedereen. Later zoek je dan de studie op opleiding erbij, maar wat je gaat worden , jouw beroep zit al in jou. Geschiedenis trok me ook heel erg, en ik las altijd alles over geschiedenis, kunst, cultuur, communicatie, massavorming, filosofie ea.  Met mijn vader voerde  ik altijd uren lange gesprekken, net als ik vond ook hij psychologie enorm interessant, hij luisterde altijd naar Piet Vroon, later mijn professor op de radio.

Uiteindelijk moest ik toch een keuze maken, maar de andere onderwerpen ben ik blijven volgen. In de tijd dat ik psychologie ging studeren, zat Utrecht in een overgangsfase, geweldig experimenteel en interessant want het eerste jaar kreeg je de kans om met 4 studies kennis te maken, psychologie, antropologie, sociale wetenschappen en pedagogiek. Het was nog in de tijd dat je juist heel kritisch moest zijn, je met alles de diepte ingang en daar ook tijd en ruimte voor was, daardoor je direct al geconfronteerd werd met ervaring deskundigheid en praktijk. Aan alles mochten meerder kanten zijn bijvoorbeeld aan de  ene kant een vorm van psycholoog  die alles wilde institutionaliseren en aan de andere kant de vrije denkers en psychologen die riepen iedereen uit de klinieken en de samenleving in. Zelf nadenken en zelf onderzoeken werd enorm gestimuleerd. We deden vaker rollenspellen waarbij je de ene keer de patiënt was en de andere kant de psycholoog, maar je moest ook je eigen psychoanalyse doen. Het was magnifiek en intens en je had informeel en formeel gemakkelijk contact met professoren en elkaar. Tegenwoordig is dat helemaal weggevallen, terwijl het zo essentieel is dat je in de ander kunt verplaatsen, i.p.v. wat tabellen te nemen en aan de hand daarvan een behandeling start.


Het was de tijd dat men zich heel bewust was van het waarom de tweede wereldoorlog, en het totalitaire regime een succes was geworden, begrippen als depersonaliseren, dehumaniseren, propaganda en het buitensluiten van groepen werd kern van theorieën. Ook de geschiedenis van Mao en Stalin werden daarin meegenomen waar miljarden systematisch en steeds willekeuriger werden vermoord met de krankzinnige grondgedachte van Eugenetica, eerst alles vernietigen om dan een nieuw soort op te bouwen.   Totalitarisme anders dan dictatuur ontstaat sluipend en ontwikkeld zich midden in een democratie en wetgeving. Naomi Wolf schreef er een prachtig boek over, het einde van Amerika en John Gray het ontsterfelijkheidscomité.  Iedereen verdiepte zich in het waarom en hoe heeft het kunnen gebeuren. Onbedience  to authority en vele anderen theorieën, passeerde de revue. Zelf heb ik meegedaan aan een experiment met Bart Kuipers, groepsdynamica, waarbij je dagenlang met elkaar in een ruimte zat zonder instructies, waarbij uiteindelijk twee groepen ontstonden. Een werd geleid door een leider die structuur ging aanbrengen en bepalen wanneer we wat moesten gaan doen, maar een ander deel van de groep splitste zich af en koos voor maximale vrijheid en vulde naar tevredenheid zelf hun dagen in. Opvallend was de jaloezie en boosheid van de geleidde groep t.a.v. de vrije groep die de heel dag alles zelf besliste maar daar blij mee waren.  Daarna moest je een analyse schrijven. Blijkbaar wil een deel van de mensheid toch graag geleid worden en geven vrijheid in ruil voor leiderschap. Het andere deel wil graag zelf invulling geven aan hun leven en zelf bepalen en kan dit ook heel goed.

Uiteindelijk moest je ook binnen psychologie gaan kiezen en heb ik gekozen voor klinische psychologie en gezondheid, en vrouwen studies. Daarnaast heb ik een major gedaan in Public Relation en Marketing,  Mass communication en organizational psychologie bij Rabbi. Mega interessant en jammer dat je moest kiezen, maar ik heb er zoveel uitgehaald.

Zoals ik al aangaf ben ik erg gevoelig en om daarmee om te gaan ben ik gaan schrijven. Ik heb inmiddels al verschillende gedichtenbundels uitgegeven.

Rond mijn 11 de levensjaar de gingen mijn ouders scheiden, waardoor ik eigenlijk in de verzorgende rol ging zitten en ik zorgde voor mijn vader, voor zijn zaak als kunstenaar waardoor ik wel hele fijne gesprekken met hem had, maar mijn eigen ik verdween daardoor wel een tijdlang naar de achtergrond. Het positieve hieruit is dat ik al jong leerde om verantwoording te nemen voor anderen en niet alleen met het eigen bezig te zijn.


Door mijn zwakke longen kwam ik vaker in ziekenhuis terecht en miste ik toch wel iets van school. Ik zat op een grote vrije school met 3000 leerlingen, school fabrieken kwamen in, in die tijd, en kinderen raakte verloren. Er was geen tijd en ruimte voor persoonlijke aandacht. Dus ik verhuisde naar de gewone dorpsschool waar ik een super mooie tijd heb gehad. Er was veel persoonlijke aandacht en de leerlingen waren een hechte groep met elkaar. Ik kreeg gelukkig wel bijles van een mevrouw, waarbij ik me enorm heb ingezet omdat mij doel wilde behalen.  De cito toets gaf het advies VWO kreeg en ben in eerste instantie in Zeist naar weer een grote VWO /HBO  scholengemeenschap gegaan.  Schaalvergroting was toen in en het leidde ertoe dat veel kinderen, ver weg naar een groet fabriek/school moesten gaan.  Waar geen sociale cohesie was en ook allerlei vormen van lichte criminaliteit welig tierden. Het was verre van veilig, voor niemand.

Mijn vader wilde graag dat ik kunstgeschiedenis ging doen, maar ik wilde toch psychologie studeren. In die zelfde tijd ging mijn vader doorbraak maken in de internationale kunstwereld waardoor er zijn eerste film werd gemaakt en er een filmploeg bij ons thuis kwam over zijn leven.  De film werd gemaakt door Tom Manders JR en ging naar LA en Hollywood. Mijn vader was een echte renaissance kunstenaar, wat betekende dat de kunstenaar zich in alle materialen uit kon drukken, en dat kon hij als geen ander.  Hij kon alles, en wat hij aanraakte verandert in iets prachtigs. Hij had een zware jeugd gehad waarbij hij vroeg geen vader had in zijn leven en opgroeide met zijn moeder en zusje op jonge leeftijd. Zijn vader, mijn opa  werd op 6 jarige leeftijd uit huis gesleurd en dood geschoten. Dit terwijl zijn ouders door de oorlog al alles kwijt waren, ze hadden een eigen bedrijf, net als de meesten in de familie.  Loondienst kenden ze niet, ze waren schippers, handelaren, ondernemers en kunstenaars. Zijn eerste vrouw Lize kwam uit eenzelfde familie van zelfstandigen en had ook een oorlogsverleden. Hij had een zwaar oorlogstrauma opgelopen. Hij heeft ook veel tegenslagen gekend in zijn leven, hij moest het echt hebben van zijn eigen netwerk, zijn goodwill en toch steeds weer in zichzelf blijven geloven, Hij heeft een enorme worsteling gehad en werd veel tegen gewerkt. Hij hield zich vast eraan dat alle kunstenaars van naam dat hebben gekend. Hij zei altijd als je begint moet je doorgaan en niet meer stoppen. We hadden hele mooie discussies samen want ik analyseerde zijn werk, vanuit mijn invalshoek bekeken en gesprekken gingen over wat kunst voor hem betekende, hoe het was geen vader te hebben maar wel zelf vader te zijn. Zelf heb ik enorm geïnvesteerd in de relatie met mijn vader, en zijn moeder, en de rest van ons gezin.


Na mijn studie koos ik er bewust voor om het avontuur aan te gaan en naar Amerika , Stamfort CT te vertrekken en daar lange tijd te blijven.  Dit omdat ik er een keer eerder was en diepe indruk op mij achter had gelaten. Ik heb vanuit Nederland gezocht naar een stageplek en kwam uiteindelijk in een Women Shelter (vrouwen opvang) terecht. Ik kreeg daar een gevoel dat er wel goed werk werd verricht maar ook een gevoel dat de vrouwen daar helemaal niet behoorde te zitten. Ik had het idee dat men daar onbedoeld foute systemen  in stand hield maar de vrouwen niet echt zichzelf lieten ontwikkelen. Zelf ben ik heel ontwikkelingsgericht georiënteerd.

Uiteindelijk vond ik de Sterling Instituut, neuropsychiatry and  behavioral medicine, solliciteerde en werd aangenomen.  Mijn werkzaamheden waren zeer wisselend, diagnostiek , behandelingen en onderzoek bij en zeer diverse patiënten populatie. Zowel individuele alsmede leidde ik diverse groepstherapieën waarbij subtance ubuse belangrijk waren. In de groepen merkte ik dat er voornamelijk de focus lag op hoeveel drank er werd gedronken, hoe lang men clean was maar ik miste de diepgang en  vroeg ik of ik een programma mocht gaan opzetten ‘ growth beyond trauma’ .  De voorwaarde wat de directeur stelde was als ik het voor elkaar kreeg om drie betaalde cliënten te vinden mocht ik het doen, en ik kreeg het voor elkaar. Hier heb ik mij anderhalf jaar voor ingezet samen met een maatschappelijk werker en toen ik weg ging was het uitgegroeid naar de meest succesvolle tak van de kliniek.

Tijdens mijn werk leerde ik mijn toenmalige echtgenoot David kennen, een wiskundige en artiest (basgitaar) en samen kregen we een zoon welke ik naar mijn vader heb vernoemd. Nadat mijn eerste zoon geboren was heb ik mijn eerste gedichtenbundel uitgegeven ‘Samen zijn we de zon’ in 1990, opgedragen aan mijn overleden oma. Voor mij is dichten een vorm van rust creëren op een creatieve wijze om de brug te slaan tussen het rationele en het emotionele aspect in mij. Dan kan ik het loslaten, en of het nu om verdriet van mijzelf ging of van een ander, op moment dat ik het had opgeschreven ontstond er weer ruimte. Wat wel opmerkelijk is dat mensen kunnen zien welke gedichten ik origineel in Nederlands schreef en welke in Engels. Ik schreef de bundel namelijk in twee talen, maar door de vertaling was het voelbaar wat de oorsprong van de taal was als uitgangspunt. Ik heb ze zelf vertaald omdat ik dacht dit kan een ander niet.

Ik wilde in Nederland mijn doctoraal afmaken dus ik keerde terug naar Nederland en studeerde af in Vrouwen en gezondheid en het vrouwenbeeld in de Nederlandse media. Het voelde geweldig om af te studeren en het afstudeerstuk te presenteren.

Nog voor mijn doctoraal ben ik  veel gaan schrijven en werkte voor de  vakgroep vrouwenstudies en voor de “Women of Europe”. Voor hen heb ik  een reader gemaakt.  Het was een format over hoe je een trainee ship in USA ea kan aanpakken.  Na mijn doctoraal heb ik dit werk afgebouwd. Destijds dacht ik dat het nog heel idealistisch was in Europa, maar had nog geen idee van wat ik nu zie gebeuren dat haaks staat op wat ik toen dacht.  In het afgelopen jaar is er een stroom van informatie op gang gekomen, welke merendeels goed en ook wetenschappelijk onderbouwd,  van zaken waar ik enorm van geschrokken ben. Ook fysiek heb ik dingen onder ogen gezien, omdat ik mee ging om te filmen bij een demonstratie voor vrijheid in 2020 zag ik met eigen ogen hoe een kleine jonge vrouw werd ingesloten door een politie bus en door 5 agenten in elkaar werd getrapt. Zo zag ik wel meer gruwelijke wreedheden door onherkenbare agenten gebeuren, diep treurig omdat je bent opgevoed met het idee dat dit alleen in andere landen gebeurt. Ik ben nog opgevoed met de gedachte dat de “politie is je beste vriend” en gelukkig ken ik veel oud gedienden die ook zo in het leven staan en blij zijn met pensioen te gaan of eruit te kunnen stappen.

Naïef voel je je dan,  want ik ken de verhalen van mijn vader, oma en moeder uit de tweede wereldoorlog maar al te goed.  Verdeel en heers is zo ingeleid en dan begint de oorlog al. Beide hadden post traumatische oorlogstrauma’s 

Eenmaal afgestudeerd, bleek dat er nauwelijks werk was in Nederland voor psychologen. Dus heb ik mijzelf georiënteerd op andere mogelijkheden en vond goede aansluiting bij de post master opleiding: Master in Business Administration.  Een zakelijk gerichte opleiding waarbij de combinatie met psychologie een meerwaarde is. Opmerkelijk was dat destijds vooral een mannen wereld, maar m.i. was dit eerder positief omdat er juist vanuit de mannen veel respect bewondering was voor de enkele  vrouwen met of zonder kinderen, inclusief mijzelf.  In de samenwerking in teams speelde de wisselende samenstelling man vrouw juist een positieve rol in het succes van de teams en uitkomst van de projecten. 

Mijn kracht zat hem toch in de combinatie zakelijk en psychologie (mens) en dit heeft zich vertaald in een trainee ship bij HR bij de omroepen. Hier was destijds een transitie aan de gang om naar mogelijk afdelingen samen te voegen zoals de afdeling communicatie voor meerdere omroepen tegelijkertijd. Het was een zware tijd, zeker als jonge alleenstaande moeder, maar een tijd die ik voor geen goud had willen missen. Uiteindelijk ronde ik de opleiding af, met succes! Ik deed nog een specialisatie erachteraan ; milieumanagement, sustainable  development en waste management en heb hiervoor diverse korte projecten gedaan. Tijdens die periode leerde ik ook dat milieu veel meer, breder en essentieel is  en haaks staat op de het stukje  klimaat obsessie waarbij een enorme lobby die vooral bezig is met eigen gewin en aan de natuur, mens en milieu voorbijgaat.
Het afstuderen was Engelse stijl in Bradford Management Centre UK, een geweldig feest waarbij iedereen om speciale wijze in het zonnetje waren gezet, in aanwezigheid van uiteraard trotste familieleden.


In die periode was het beleid aan de voorkant erop gericht dat vrouwen carrière konden maken maar in de praktijk was het toch vaak een ander verhaal als je ging solliciteren.
Ik kreeg vaker te horen je bent een topper maar we hebben een mannelijke kandidaat, waarbij we ons geen zorgen hoeven te maken dat hij zwanger thuis komt te zitten.
Uiteindelijk solliciteerde ik bij een klein wetenschappelijk instituut, voor werk en stress waarbij alle onderzoeken in die richting werden ondergebracht.   Mijn doel was om een businessplan  te schrijven, waarin meer duidelijkheid kwam over de positie, mankracht en middelen om verder uit te bouwen. Gaande het traject bleek dat de middelen ontoereikend waren en was het nodig om  de stekker eruit te trekken, helaas want het was een geweldig leuke uitdaging en prachtige club mensen waar onder een oud professor van mij.

Na deze ervaring wilde ik toch weer breder solliciteren teneinde mijn kansen te vergroten.  Deze keer bracht mij (en mijn zoon) dit naar Portugal Algarve bij de Vale do Lobo group of Companies (real estate, toerisme and rentals. Waar ik diverse nieuwe projecten overzag,  marketing en HR . Daarbij ook de uitdagende consultancy opdracht om mogelijkheden tot een cultuur omslag  te onderzoeken, waarbij men meer proactief ging denken en handelen. Daarnaast om gestreste medewerkers te begeleiden.  Het was een hele mooie klus, waarbij ik  lang bezig ben geweest om een goed plan te schrijven waarin ook oog voor de implementatie. Helaas bleek tijdens de presentatie aan bestuur en management dat zij bij nader inzien toch afzagen van een cultuuromslag naar een meer proactieve houding van medewerkers.  Wat mij wel goed deed was dat ik tijdens een ontmoeting met een medewerker van Coopers en Lybrand en van een medewerker van mcKinsey een groot compliment voor mijn werk.
Daar ik al goed was ingeburgerd in Portugal en me heel erg thuis voelde en mijn zoon eveneens , besloot daar te blijven en mezelf als ondernemer verder te ontwikkelen.  Ik ging enerzijds terug naar mijn oude vak als psycholoog, registreerde mijzelf bij de orde van psychologen aldaar en startte een eigen praktijk, waarbij ik samenwerkte met  een aantal  multidisciplinaire huisartsen praktijken lans de kust van Algarve en verder.

Anderzijds had ik een kunsthandel opgezet, voor in en verkoop van kunst en antiquiteiten waarbij ik in de loop der jaren diverse grote opdrachten binnen haalde voor mijn vader, een internationaal bekend kunstenaar en beeldhouwer  in o.a.  Portugal, Spanje, US en Finland. 

In 2004 publiceerde ik mijn tweede  tweetalige bundel “zolang ik lief heb blijf ik schrijven “ welke groots in Algarve Portugal werd gelanceerd. Dit deed ik samen met “de uitgave van het nieuwe kunstboek van mijn vader, “ook in ben schilder”.   Tegelijkertijd werd de nieuwe opdracht “sunfishers “in de Algare  Quarteira door burgmeester Victor Aleixo onthuld.

Inmiddels was ik met mijn tweede echtgenoot,  William en kreeg mijn tweede zoon Thomas. Thomas is geboren na een heel ernstig auto ongeluk, wat niet alleen veel impact op hemzelf had, maar ook op onze relatie. Ondanks dat het niet onze schuld was heb ik er ook heel erg lang last van gehad, de gordel zorgde namelijk voor een breuk in mijn buik tijdens het ongeluk. Het was een wonder dat Thomas  überhaupt nog ter wereld is gekomen. Het heeft ervoor gezorgd dat hij zich sprongsgewijs ontwikkelde, met neurologische problemen waarbij er zeer weinig kennis en ervaring is en was, zowel in Portugal alsmede Nederland.  De kennis en ervaring in deze heb ik zelf ontwikkeld waarbij ik veel steun heb gehad van een professor in Neurologie en klinische psychologie.  Inmiddels heeft hij zich geweldig goed ontwikkeld  maar ik betreur de weinige kennis die er is en immens veel vooroordelen onder zogenaamde professionals, waardoor heel veel kinderen met neurologische problematieken nooit de kans krijgen de piek van hun kwaliteiten en kunnen te ontwikkelen. Het is mij een raadsel hoe een moment opname van een stokoud en zeer beperkt meetinstrument als meetlat wordt gebruikt , eerder nog om deze kinderen achter te stellen, terwijl er zoveel mogelijk is. Het is verbazingwekkend hoe weinig er wordt gedaan, met de kennis en ervaring m.b.t. het wonderlijke prachtige brein van ieder mens.

In Nederland boden zich wel nieuwe kansen aan om mijn vak verder te ontwikkelen welke ik  heb aangenomen. Ik startte na een sollicitatie procedure bij Drive the care company, Nederland en reisde het hele land door en we hadden een unieke psychologische maar ook menselijke aanpak die werkte. Ik werd gedetacheerd bij gemeente  Wageningen, IJsselstein en Veenendaal en diverse UWV ea. Dit met als doel om individueel en in groepen (het project alleenstaande ouders) weer de omslag te maken naar regie over je eigen leven en weer ontwikkel stappen maken naar leven, werk en leren. Tijdens deze werkzaamheden kwam ik door het contact met alleenstaande ouders , in contact, die te maken kregen met jeugdzorg. Er bleek veel mis te gaan, veel onjuiste meldingen en onvoldoende kennis waardoor gruwelijke situaties ontstonden voor kind en ouders.
Destijds had Pieter van Vollenhoven een verslag geschreven over jeugdzorg waarin naar voren kwam dat die vrouwen juist in hun kracht moesten worden gezet, i.p.v. verder onderuit te halen. Hij adviseerde daarbij om Stichting Eigen Kracht Conferentie in te zetten,  met veel succes toen en nog steeds. Het leverde diverse gemeenten miljoenen besparing op.

Na vele jaren met zeer veel plezier te hebben gewerkt , werd het bedrijf helaas verkocht . Ik ben daarna weer mijn eigen weg ingeslagen, heb mijn praktijk gevestigd en ingeschreven als intercultureel psycholoog (zie website www. Intercultureelpsycholoog.nl) )  en heb daarnaast diverse mooie projecten gedaan.

Daarnaast heb ik meerdere dichtbundels uitgegeven en schrijf in ene blog op mijn website www.nandabakker.com.

Wat mij wel op is gevallen in de jaren is dat men een BIG registratie had geïmplementeerd waardoor de ‘oude garde’ zeer ervaren psychologen, circa 3000, of meer  op een of andere manier deze overgang hadden gemist en dus de pareltjes zoals ik buiten de boot vielen, omdat ze net als ik in die periode in buitenland zaten.  Een gemiste kans want het oude systeem van leermeester en leerling is een essentieel proces in de ontwikkeling tot goed en ervaren psycholoog. Nu blijkt dat veel jonge psychologen met een BIG in een burn out raken en ervaren psychologen onderbetaald, en onmachtig jonge eind behandelaren  aan moeten sturen. Zo krijg je de omgekeerde wereld.  Juist nu met de toenemende complexe problematieken, maatschappelijke problemen  en diverse doelgroepen uit alle lagen van de samenleving, zou deze ervaren groep wonderen kunnen verrichten in zeer korte tijd.  Daarbij is de behoefte uit de samenleving aan veel meer ervaren psychologen met ook levenservaring.

Vroeger was de insteek van een universitaire opleiding om de kwaliteit naar een hoger niveau te brengen, tegenwoordig zie ik steeds meer dat winstbejag op nummer een staat en opleidingen onder zijn gebracht in particuliere instellingen die winst als voornaamste doel hebben. Hierdoor blijven wachtlijsten en kosten stijgen.

Mijn vader kreeg inmiddels een nieuwe vriendin en ik was blij voor hem, echter uit zijn vorige huwelijk was er nog een nasleep over ruzies qua bezittingen, waardoor hij veel heeft verloren. Toen mijn vader ernstig ziek werd en uiteindelijk overleed had ik ontzettend veel verdriet. Rouw is een zeer complexe maar ook waardevolle emotie, waarvoor bijna geen plek meer is in de over georganiseerde obsessieve doelgericht technocratische samenleving. Het duurt nu al ruim 7 jaar en nog gaat er geen dag voorbij dat ik hem mis maar ook zijn aanwezigheid bijna voel. Dromen en rituelen spelen een belangrijke rol bij de verwerking zo ook bij mij;  na veel tranen had ik een droom dat ik in de bus zat naast mijn vader, hij zei niets maar ik voelde zijn liefde. We kamen aan op een plek waar een prieeltje was waar wij werden opgewacht door iemand met een schildersezel, die die dag ons portret samen schilderde. Toen het klaar was wilde ik het schilderij hebben, maar het moest daar blijven net als mijn vader. Ik moest alleen terug in de bus ze zouden goed voor hem zorgen. Toen ontwaakte ik in mijn droom en dacht Dit was de dag dat ik met hem samen was waar ik op hoopte. Het is goed zo. Sindsdien kon ik de pijn van het verdriet en gemis beter verdragen.
Precies een jaar later was mijn moeder aan de beurt om te sterven, op dezelfde dag een jaar geleden dat mijn vader werd begraven, kreeg ze een mega infarct. Ze kon niet meer praten ze kon alleen nog kunstmatig in leven gehouden, maar dit wilde zij niet.. Communiceren deden we met de ogen. Na twee dagen ging het steeds slechter en de verpleegsters hadden haar al van de zuurstof maar in overleg is deze weer aangesloten en ze is rustig ingeslapen. Het was een waardig afscheid en mooi moment om haar in alle rust achter te laten zonder heftige confrontatie.

Al de fases van rouw en stress hebben zijn weerga gehad ook op mijn eigen  lichaam waarbij veel en diverse operaties en chronische aandoeningen.  Tijdens deze processen ben ik erachter gekomen dat er veel mis is in de medische sector.  Er is toenemende macht en invloed van grote farmaceuten waardoor echte medische zorg en specialisme in de knel komt.  Men moet zich houden aan toenemend dwingende protocollen, bureaucratie en  kostbare steeds weer nieuwe opleidingen, waarbij de persoonlijke aandacht, evidence  based behandelen samen met de cliënt in de knel komt en die vaak haaks staan op genezing en verbetering. Steeds meer patiënten worden naar een  somatische loket  e.a. door gestuurd omdat er niet meer behandelt wordt vanuit persoonlijke zorg. De waarschuwingen te over maar daar wordt niet naar geluierd daarbij neemt de vreugde  voor het vak steeds meer af. Uiteindelijk heb ik met vallen en opstaan wel veel goede artsen gevonden in binnen en buitenland waaronder behandelingen en onderzoeken in www. phagetherapycenter.com in Tbilisie Georgie waar top artsen de vrijheid tot specialistische en  holistische behandelingen.


Ondertussen ben ik doorgegaan, begeleiding op scholen e.a.,  ledenraad en adviesraad, ervaringsdeskundige in de maag darm en lever stichting, die steeds meer ervaring betrekt bij hun beleid. Daarbij wordt ik wel nog geregeld benaderd voor adviezen en problematieken, maar ik moet erg op mijn energie letten. Doen naar vermogen. Ik heb best wel moeite mee, maar zal het uiteindelijk moeten accepteren. Ondertussen houd ik me ook nog bezig met het dichten, zo heb ik onlangs een gedichtenbundel geschreven met een Marokkaanse tolk  en dichter “Heimwee in tijden van Corona. “ Willem Engel schreef hierin het voorwoord. Je mag dit boekje houden en daarmee sluit ik het verhaal af.”

Nadien zijn we samen nog naar Maastricht gegaan om het leven te vieren met een lekker trappistenbier op een zonnig terras langs de Maas en hebben nog wat ervaringen uitgewisseld, waarin we tot de conclusie kwamen dat de menselijke kant van het leven vaak wordt ontzien en daardoor enorm veel problemen ontstaan, al dan niet moedwillig in stand gehouden maar vaak totaal zinloos zijn.

Nanda ik heb je mogen leren kennen als een krachtige en prachtige vrouw die bruggen probeert te slaan in de maatschappij, een voorbeeld voor velen in mijn optiek. Maar laten we eens de holistische kant van je lichamelijke problemen bekijken. De buitenwereld is vaak vergif voor je bestaan, dat maken de hoeveelheid disbalans je wel duidelijk in je lichaam. Je staat voor iedereen klaar en helpt waar je kunt, maar ga rust vinden in wat je wel nog kunt, vind je kracht in de prachtige gedichten en heel jezelf hiermee. De kracht zit in jezelf, en die heb je zeker ruimschoots aanwezig. Ik hoop dat je snel weer in balans komt met jezelf en we hopen nog veel gedichten van je te mogen lezen. Voor in contact te komen met Nanda verwijs ik naar haar websites: www.nandabakker.com en  www.intercultureel-psycholoog.nl

Een van de inspirerende gedichten van Nanda Bakker
Nanda Bakker
Nanda Bakker