Deze keer ging ik per trein en bus richting Amstelveen om het verhaal op te maken van de 82 jarige Cecile. Bij aankomst werd ik verwelkomd met een stuk taart en glas cola. Nadat we eerst in haar tuin zaten met uitzicht op een aanliggende, gracht waar eenden genoten van de zonnige dag en wij van het prachtige uitzicht, gingen we naar binnen om haar verhaal op te nemen.
Cecile begon te vertellen: “Mijn grootouders kwamen uit India. Hierdoor kreeg ik een Hindoestaans geloofsovertuiging mee van huis uit. Om eerlijk te zeggen ik heb er al lang afstand van genomen, omdat ik het niet begrijp. Ik begrijp niet waarom je een geloof moet hebben om in God te geloven, ofschoon het je natuurlijk wel kan inspireren. Maar om het te praktiseren gaat mij te ver. Ik ben niet zo geïnteresseerd in de rituelen, die men erop na houdt. Ik ben niet iemand die zomaar mee gaat met alles, en eigenlijk een eenling, zeg maar gerust mijn eigen god. Ik bepaal zelf wel wat goed en slecht is. Meestal neem ik de middenweg, waardoor ik niet te veel aan de goede kant zit maar zeker ook niet aan de kwade kant.
Ik ben geboren in 1940 toen de oorlog uitbrak en opgegroeid in Suriname. Als baby weet je niks, en misschien ook maar goed. Toen ik vier was kwam mijn realiteitsbesef waarbij ik voelde dat mensen niet van mij hielden. Mijn vader heb ik nooit gekend, waardoor ik mij altijd ongelukkig heb gevoeld. Je zou zeggen hoe kun je iets missen als je het niet kent, maar normaal gesproken groei je op met een vader en een moeder. Deze band heb ik nooit gehad en heb nooit die liefde gekend.
Op mijn vierde ging ik naar een kindertehuis, omdat mijn moeder mij niet kon verzorgen.
Het werd gerund door nonnen en ik werd katholiek doordat ik de heilige communie heb gedaan.
Ik kan je vertellen dat was geen feest, maar er gold het recht van de sterkste wat de dienst uit maakte. Op gegeven moment mocht ik meezingen in het koor in de kerk. Ik was niet gelukkig, er was geen passie voor mij. Het was een plicht. Verder waren er geen fatsoenlijke toiletten of badkamers, zoals we die tegenwoordig wel kennen. Het was erg primitief, maar dat stukje vind ik niet erg, ik heb het mee gemaakt en heeft mij wel gevormd tot wie ik ben. Hier bleef ik tot mijn 10 de jaar.
Toen ik 11 was heeft mijn moeder mij overgeplaatst naar mijn oudste zus, waar ik het erg moeilijk had. Bij de Hindoestanen trouw je jong, mijn zus was 15 jaar ouder dan ik en getrouwd. Haar man was hoofd van de school en ze had tegen mijn moeder gezegd dat ik bij haar kon wonen dan kon ik naar school gaan. Ik moest voor alle baby’s zorgen want ieder jaar kwam er wel een bij. Dit was wel een zware periode voor mij. Ik kan het ze niet kwalijk nemen want toen waren er nog geen voorbehoedsmiddelen zoals we dat nu gelukkig wel kennen. Tussendoor ging ik naar school.
Ik ben wel blij dat ik deze opvoeding heb gehad, want ik mocht naar school waar ik leerde lezen en schrijven. Als je dat kon had je toch een streepje voor. Voor mijn moeder zou dat betekenen dat ik beter voor haar zou kunnen zorgen als ik dat kon. Je hoeft geen studiebol te zijn om het iets beter te hebben.
Ik zou geen type zijn voor les te kunnen geven op een school, daarvoor ben meer praktisch ingesteld.
Dit zorgde dat ik er alleen voor stond tot mijn 18 de jaar. Ik heb me staande moeten houden en om eerlijk te zijn, je moet veel mee maken om het leven te begrijpen.
Om even terug te komen op mijn jeugd, ik heb nooit gevoeld dat iemand van mij houdt, ik moest mijzelf constant bewijzen om te overleven. Ik offerde mij altijd op voor anderen en cijferde mijzelf altijd weg. Het klinkt vreemd maar dit was mijn weg om te leren. Kennelijk kwam dat niet voor niets op mijn pad, en ik ben er wel sterker door geworden om verder te gaan.
Zelf had ik altijd gedacht dat ik coupeuse wilde worden, hetgeen ik later ook geworden ben. Ik had altijd veel dingen in mijn hoofd die ik graag wilde doen, zoals kleding maken, maar ik had geen naaimachine.
Op mijn 18 de leerde ik mijn eerste man kennen, hij was 21. We waren verliefd op elkaar en zijn getrouwd. Maar naderhand toen ik vier kinderen met hem had is hij verliefd geraakt op een ander meisje, geen vrouw. Ik dacht bij mijzelf, ik heb zoveel pech in mijn leven gehad, dit kan er ook nog wel bij! Vraag me niet waar ik de kracht vandaan haalde maar ik ging door het vuur, en kwam voor het eerst op voor mijzelf waardoor ik dat niet pikte.
Dit was de druppel die de bekende emmer deed overlopen en dacht nu ga ik voor mijzelf zorgen. Ik ging nadenken
Wat moet ik met een man die op een gitaar country liedjes speelt als hobby, die geen leuke dingen doet met de kinderen, die geen verantwoording neemt? Zelf wil ik wel geven in een relatie maar ook ontvangen, dat laatste ontbrak. Het antwoord was dat ik uiteindelijk de scheiding ging aanvragen.
Ik dacht wel hoe ga ik dit oplossen en dacht het zijn niet alleen mijn kinderen maar ook zijn kinderen. Dus ik ging sparen van het geld dat ik verdiende met kleding verstellen. In Suriname is ook wel werk, maar dan moet je de persoon goed kennen en dan krijg je een baantje. Veelal betekend het dat je eerst op stap moet met de directeur om in de smaak te vallen, maar daar voelde ik mij te goed voor.
Ik ging niet zitten zeuren maar wilde verder met mijn leven en vier kinderen en ik zei tegen mijn voormalige partner ik weet niet wat jij gaat doen, maar ik ga verder met mijn leven.
Inmiddels had ik geld bij elkaar gespaard om de boottocht naar Nederland te maken om te kijken of ik hier werk kon vinden. De kinderen bleven die tijd bij hun vader.
De boottocht was het ergste wat mij overkwam. Ik huilde drie weken lang. Ik miste mijn kinderen en wist niet wat mij te wachten stond. Zou mijn plan wel lukken, wat als ik mijn kinderen niet meer zie?
Tijdens de boottocht leerde ik een jong meisje kennen van 18, zelf was ik toen 28.
Ze zag mij huilen en vroeg of ze mijn vriendin mocht worden. Ze zag mij als haar grote zus. Ze zei je straalt iets uit maar ik weet niet wat, het pakte haar. Louise heette ze. Het was mijn eerste keer dat ik liefde voelde in mijn leven. Iemand die zich om mij bekommerde. Ze reisde zelf eerste klas en probeerde of ik bij haar aan tafel kon zitten tijdens het eten, maar dat ging niet.
Zelf reisde ik wat minder comfortabel en was al lang blij dat ik überhaupt aan boord zat, ondanks dat ik niet wist wat mij te wachten stond.
Eenmaal in Nederland vond ik snel een baan als hulpzuster in een verzorgingstehuis voor rijke mensen in een paviljoen in Utrecht. De directrice was zelf ook katholiek en ik denk dat dat de doorslag was dat ik meteen aan de bak kon.
Aan mijn advocaat had ik doorgegeven waar ik mee bezig was, want de scheiding liep nog.
Eerst wilde hij niet tekenen maar doordat ik weg was kwam ook hij tot inzicht dat hij geen geschikte vader was. Hij wist niet waar de kinderen waren want die gingen hun eigen weg in. Gelukkig hield mijn schoonmoeder een oogje in het zeil zodat de kinderen toch verzorgd werden. Het waren de beste schoonouders die ik ooit gekend had. Mijn schoonvader is inmiddels overleden, maar die klaagde altijd over hem. Hij vroeg zich altijd af wanneer hij verstandig zou worden.
Nadien ben ik terug gegaan om de kinderen te gaan ophalen om samen ook in Nederland ons leven voort te zetten. Ik ging weer aan de slag bij het werk, maar uiteindelijk heb ik ontslag moeten nemen om voor de kinderen te zorgen. We hadden geen onderdak en ik leefde op straat met vier kinderen. Door mensen die ik tegen kwam werd ik wel wegwijs gemaakt en ze stuurde me naar hotels of pensioenen toe, maar alles was vol. Zo ging het een tijd door, maar op een gegeven moment zei iemand ga naar een maatschappelijk werker, misschien kunnen die je helpen. Dat heb ik gedaan en zo kreeg ik een tuinhuisje aangeboden om voorlopig in te wonen met mijn kinderen. Het had een plat dak en als het sneeuwde of regende dan werden we alsnog nat, maar we waren er wel al beter af dan op straat. Met de kinderen ging het wat minder goed, ze aten nauwelijks. In Suriname zijn we gewend om in de tuin iets te plukken en vers te maken. Hier is dat eten toch anders als het uit blik of een potje komt. Ondertussen ging onze speurtocht verder naar een onderdak.
Een van de kinderen sprak een man aan en ze vertelde dat we geen onderdak hadden. Hij liet de kinderen in de woonkamer zitten televisie kijken en wilde met mij praten. Mevrouw vertel maar wat is er aan de hand? Ik vertelde mijn verhaal en hij zei weet je wat neem u mee naar iemand die uw cultuur kent en een pensioen heeft. Toen we met die man in contact kwamen was een van de eerste vragen; ‘Mevrouw wat wilt u eten, wat willen de kinderen eten?’
Eten is in Suriname een gewoonte om het aan te bieden. Als ik doorgaf wat ze wilde eten ging hij het halen en kon ik koken. Als Mama maar kookt eten de kinderen.
Ik kon daar wonen met de kinderen. De huur werd door de sociale dienst betaald en voor de rest leefde we van het kindergeld. De kinderen waren tussen de 5 en 10 jaar toen, dus werken ging niet want waar moest je ze laten?
Ik wilde daar niet lang blijven want door de spanningen plaste mijn kinderen in bed, waardoor ik iedere dag naar de wasserette ging en mij schaamde. Toen dacht ik stop er mee, weet je wat ik ga kraken (Ze schaterde voluit van het lachen, hetgeen aanstekelijk werkte, je zou er bijna van in je broek doen hahaha)
Mijn broertje zat ook gekraakt, het waren oude woningen van mensen die bij de spoorwegen hadden gewerkt. Ik kraakte een kamer met de kinderen en onder in de kelder konden we koken, en er was wel verwarming. Het was in de buurt van het Museumplein in Amsterdam.
De kinderen waren zo blij dat we het een beetje warm hadden en een eigen plekje. Toen we op straat woonde gingen we ons opwarmen in winkels.
in dezelfde periode leerde ik mijn huidige man kennen. We kende elkaar wel al vanuit de periode in Suriname, we waren toen kennissen van elkaar. In die tijd was ik getrouwd en hij verloofd. We hadden wel wat gemeenschappelijks, ook hij had zijn vader nooit gezien en ook hij moest zichzelf staande houden in het leven. Hij had wel geluk dat zijn moeder Engels praatte waardoor hij voor de Amerikanen kon werken aan het maken van een dam in Suriname op 19 jarige leeftijd. Hij had geen diploma’s maar leerde tijdens het werk, door gewoon te doen. Zijn verloving ging uit doordat het meisje zwanger was van een andere man. Ook hij kwam op gegeven moment naar Nederland. Maar goed dat is een ander verhaal, het ging nu over mijn verhaal. Hij was een vriend van mijn zwager ik leerde hem bij mijn zus weer opnieuw kennen. We kende elkaars verhalen en we besloten samen verder te gaan. Zelf was ik niet verliefd op hem maar het was als een soort puzzelstukjes die in elkaar vielen. Volgens mij kun je maar een keer echt verliefd worden en dat had ik al gehad toen ik jong was. We paste elkaar aan om er verstandelijk het beste van te maken. Zodoende zijn we wel getrouwd en was het voor beide financieel iets beter. De liefde is wel gaan groeien en we zijn inmiddels 52 jaar bij elkaar. Het was wel heel nobel dat hij mij nam met vier kinderen ofschoon dat ook een lange weg was om met elkaar te herenigen. Nu is het een begrijpend huwelijk, ik begrijp jou en jij begrijpt mij. Dat is natuurlijk ook heel wat als je ziet dat mensen tegenwoordig eerder uit elkaar gaan omdat ze elkaar niet begrijpen.
We verschillen wel van karakter, ik ben heel open en hij is gesloten. Mijn leven had ik anders voorgesteld, zo hou ik van dansen maar mijn tijd ging op aan het gezin draaiende te houden. Hij bracht het geld binnen en ik deed de rest, zo ging dat nu eenmaal. Zelf hou ik van vrijheid terwijl hij liever in een klein kringetje leefde, bang om mij te verliezen. Zelf ben ik wel redelijk positief ingesteld en maak er altijd het beste van met veel grapjes.
Als ik buiten mensen tegen kom vraag ik altijd hoe het gaat, en dan hoor ik mijn knieen doen pijn, dan antwoord ik de mijne ook maar ik ga toch maar weer door. Dan moeten we altijd lachen. Dit is een gedeelte van mijn leven dat ik wil delen, dieper wil ik er niet op in gaan want er zijn stukken die moet ik nog verwerken doordat ik veel heb mee gemaakt.”
Hiermee sloot ze haar, voor mij ingrijpend, verhaal af!
Cecile ik ben erg onder de indruk van je doorzettingsvermogen je kracht om door weer en wind je doelen te bereiken wat je nodig had op dat moment. Je bent een echte powervrouw in mijn ogen, een voorbeeld voor velen. Heb jezelf lief en wees dankbaar voor je lessen in je leven, ook al waren ze zwaar voor je. Het heeft je wel gevormd tot een vrouw met een eigen wil en een duidelijk doel. Je mag super trots op jezelf zijn.
We kletsen nog even na en ik gaf haar een knuffel voor haar moedig verhaal met ons te delen alvorens ik mijn weg huiswaarts ging inzetten.